Dünyada ve ülkemizde tarımsal faaliyetlerde zararlı organizmaları engellemek, kontrol altına almak ya da zararlarını en aza indirmek için kullanılan kimyasallar, virüs, bakteri formundaki biyolojik ajanlar ya da anti mikrobik ve dezenfektan olarak karşımıza çıkan Pestisitlerin kullanım şekilleri ve zararları Konya’da masaya yatırıldı.

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına bağlı Konya Ovası Projesi (KOP) Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı tarafından düzenlenen “Tarımda Pestisit Uygulamaları ve Etkileri Sempozyumu” Konya   Bayır Diamond Hotelde yapıldı. KOP İdaresi Başkanı İhsan Bostancı, Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdür Yardımcısı Dr. Hüseyin İlter, Çevre Sağlığı Daire Başkanı Selami Duman, çeşitli üniversitelerden konusunda uzman akademisyenler ile kamu kurum ve kuruluşlarının temsilcileri katıldı.

“Bilinçsizce Kullanılan Pestisitler Toprak, Su Kaynaklarımızı ve Soluduğumuz Havayı Kirletmektedir”

Sempozyumun açılış konuşmasını yapan KOP Başkanı İhsan Bostancı, bugün para vermeden sahip olduğumuz ve kullandığımız, aslında çocuklarımızın bizlerdeki emaneti olan dünya nimetlerinin hesapsızca ve değerinin farkına varılamadan kullanılmasına bağlı olarak iklim değişikleri başta olmak üzere çeşitli çevre felaketlerine kapı aralandığının unutulmaması gerektiğini belirterek; “Toprak ve su kaynaklarının kirlenmesine neden olan etkenlerden belki de en önemlisi pestisitlerdir. Pestisitlerin yararlarının yanı sıra uzun süreli kullanımları sonucunda ekosisteme ve insan sağlığına ciddi zararlar verdiği saptanmış bir gerçektir. Bu nedenle kimyasalların tarımsal faaliyetlerde kullanımları bazı kurallarla sınırlandırılmıştır. Buna rağmen alınan önlemlerin maalesef yeterli olmadığını görüyoruz. Pestisitler, ekonomik şekilde üretilmeleri ve kullanım kolaylıkları nedeniyle tarımsal mücadelede çok önemli bir yer tutmaktadır.  Yoğun ve bilinçsiz kullanımlarında ise topraklarımız başta olmak üzere sularımızda ve hatta havada pestisit kalıntılarına rastlamak mümkündür. Pestisitler, insanlar üzerindeki etkilerine ek olarak zararlı faktörleri doğada baskı altında tutan faydalı böcekleri de olumsuz etkilemektedir.  Bal arıları, yaban hayatı ve evcil hayvanlar da yoğun şekilde etkilenmektedir. Endüstriyel tarım uygulamalarında alışılagelmiş kimyasal gübre kullanımı ve kontrolsüz pestisit kullanımı en büyük çevresel sorunları oluşturmaktadır. Üstelik bu şekildeki yüksek girdi kullanımı maliyetlerini de arttırmakta böylece çiftçinin kazancını azaltmaktadır” dedi.

“İyi Tarım Uygulamaları Olmazsa Olmazımız”

KOP İdaresi olarak Aksaray, Karaman, Kırıkkale, Kırşehir, Konya, Nevşehir, Niğde ve Yozgat’tan oluşan KOP Bölgesinde çeşitli desteklemelerle finanse edilen tüm tarımsal projelerde güvenli gıda üretiminin bir bileşeni olarak ‘İyi Tarım Uygulamaları’nı olmazsa olmaz şart olarak koştuklarını kaydeden Başkan Bostancı, “Bu projelerle hem gereksiz gübre ve ilaç kullanımından doğan maliyetleri azaltıyoruz hem de çevresel kirliliğini azaltıcı modern tarımsal sistemlerin yaygınlaşmasına ve aynı zamanda insan sağlığı için daha güvenli ürünler elde edilmesine katkı sunuyoruz. İyi tarım uygulamalarıyla üretimin her aşamasının kontrol edilmesinin yanında çiftçimizin bilgi birikiminin de arttırılmasını sağlamaya çalışıyoruz” şeklinde konuştu.

“KOP İdaresinin Pestisit Duyarlılığı Çok Önemli”

Sempozyumun moderatörü Selçuk Üniversitesi Veteriner Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bünyamin Traş  konuşmasına “Ülkemizin ve dünyanın en büyük sorunları arasında yer alan Pestisit problemini gündeme getirdiği için KOP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığımıza çok teşekkür ediyorum” diyerek başladı. Avrupa Birliğinin son 3 yılda toplam 4 milyon çiftçisine pestisitin rasyonel kullanımı ve zararları konusunda eğitim verdiğini ifade eden Traş, “Uluslararası Gıda ve Tarım Örgütünün 2010 yılı istatistik rakamlarına göre pestisitlerin kullanım oranı 5 milyon ton düzeyinde ve 100 milyar dolarlık bir ciroya sahip. Düşünün ki biz insanoğlu 29 milyon kimyasalın bulunduğu bir dünyada yaşıyoruz. Bu kimyasallardan kaçınmamız mümkün değilken en çok karşılaştığımız kimyasallar ise yine pestisitler oluyor. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre yıllık 3,5 milyon insanın pestisitlere bağlı olarak zehirlenme vakası yaşadığı ve 335 bininin ölümle sonuçlandığı ortaya çıkmaktadır. Türkiye istatistiklerinde en fazla ölüm nedeni beşeri hekimlikte pestisit kullanımıyla ilişkili. O yüzden bu maddelerin yerinde kullanımı, farkındalığının oluşması çok önemli. Görünen düşmana karşı kendimizi koruyabiliriz. Bugün pestisitlerden direk maruz kalma neticesinde yaşanan akut zehirlenmeleri engelleyebiliriz ancak kanser, üreme problemi, otizm olarak karşımıza çıkan kronik toksite kimyasallar için gerekli tedbirlerimizi almalıyız” diye konuştu.

Açılış konuşmalarının ardından, Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Çevre Sağlığı Daire Başkanı Dr. Hüseyin İlter; ‘Pestisitlerin Emilim Mekanizmaları (Vücuda Emilimi) ve Halk Sağlığı’ konusunda, Gazi Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İsmet Çok; ‘Pestisit ve Çocuk’ konusunda, Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi  Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ayhan Filazi: ‘Tarımda Kullanılan Pestisitlerin Doğada Ekosisteme ve Su Kirliliğine Olan Etkileri’ konusunda, Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Hüseyin Oruç; ‘Bitkisel Üretiminde Kullanılan Pestisitlerin Arı Sağlığı ve Ürünleri Üzerine Etkileri’ konusunda, Selçuk Üniversitesi Veteriner Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bünyamin Traş; ‘Pestisitlerin Rasyonel Kullanımı’ konusunda, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Sektör Yöneticisi Mahmut Osmanbaşoğlu; ‘Kimyasal ve Pestisitlerin Yönetiminde Ulusal ve Uluslararası Uygulamalar’ konusunda Tarım ve Orman Bakanlığı Bitki Koruma Ürünleri Daire Başkanlığından Ziraat Mühendisi Osman Arı ise ‘Türkiye’de Bitki Koruma Ürünlerinin Ruhsatlandırılması, Bitki Koruma Ürünleri ile Yapılan Yenilikler’ konularında katılımcılara bilgiler aktardı.